گشته‌سوز و عطری که می‌پراکند

یکی از صنایع دستی هرمزگان، وسیله‌ای است به نام گشته‌سوز که از روزگاران گذشته، جزو اسباب و وسایل مردمان این دیار بوده است.
 گشته‌سوز وسیله‌ای است برای معطر کردن فضا و در واقع می‌توان گفت نوعی دستگاه بخور سنتی است. مردم در گذشته روی گشته‌ها زغال گداخته می‌گذاشتند و گشته که می‌سوخت، هوای اتاق هم معطر می‌شد. دود کردن گشته در فرهنگ مردم هرمزگان به ویژه جزیره‌نشینان قدمت دیرینه دارد.
 از گشته  برای خوشبو کردن خانه و لباس استفاده می‌کردند و همچنین رسم بود در مراسم خاص گشته سوزانده شود.
در گذشته گشته دست‌ساز بود اما امروزه نوع صنعتی آن با اسانس‌های مختلف ساخته می‌شود. گشته را در ابزارهای خاصی می‌سوزاندند که به منقل بی‌شباهت نیست.
 اسم این ابزارها هم گشته‌سوز است که هم نوع فلزی آن موجود بود هم نوع سفالی آن. در مواقعی هم از نوع چینی آن استفاده می‌شد.
امروزه گشته‌سوزهای برقی کار نوع زغالی را با دردسر کمتر انجام می‌دهند. با این حال می‌گویند نوع زغالی آن عطر و بوی بیشتری در هوا می‌پراکند و ساکنان محلی هم بیشتر طرفدار گشته‌سوز زغالی هستند.
گشته‌سوزها از آن‌جایی که وسیله‌ای پرکاربرد محسوب می‌شدند، بازار متنوعی هم داشتند. انواع گشته‌سوزها با طرح‌های زیبا، امروزه می‌توانند بخشی از دکور یک خانه مدرن باشند. چیزی که هم زیبایی دارد و هم جزوی از فرهنگ مردمان بخشی از ایران است.